05 Ocak 2013

TÜRKİYE’ NİN AĞAÇ TÜRLERİ VE ÖZELLİKLERİ

TÜRKÇE ADI
LATİNCE ADI
YAPRAK ÖZELLİKLERİ
ÇİÇEK ÖZELLİKLERİ
MEYVE ÖZELLİKLERİ
EKONOMİK KULLANIMI
AKÇAAĞAÇ
ACER
Uzun saplı yapraklar basit, loplu veya tüysüdür. Yaprakları her mevsim ayrı bir renk alır.
Sarımsı yeşil renkteki çiçekleri salkım halindedir.
Kanatlı meyveleri kelebeğe benzediği için bazı bölgelerde "kelebek ağacı" olarak da adlandırılırlar.
Kaplama üretiminde aranan ağaç türlerindendir.Ayrıca parke, oyuncak, kontrplak, alet sapları, müzik aletleri ve makara yapımında kullanılır.
ARDIÇ
JUNIPERUS
Yaprak yapıları sert ve parlak olduğu için gerçek değillermiş gibi görünür. Yaprakları farklı tonlarda olabilir.

Mora yakın meyve renkleri vardır. Üzüme benzeyen meyveleri vardır.
Kurşun kalem yapılır. Kerestesi de demiryolu traversi olarak kullanılır.
ÇINAR
PLATANUS ORIENTALIS
Yapraklarının biçimi eli andırır. Yaprakları oldukça iridir.
Çiçekleri küremsi topluluklar halindedir.
Meyveleri 2-2,5 cm çapında, küre biçimindedir ve dikensi tüylerle kaplıdır.

DİŞBUDAK
FRAXINUS
Genellikle elips ve kenarları ince dişli olan yaprakları, bir sap üzerinde birarada bulunur.
Beyaz çiçekleri salkım halindedir. Yapraklanmadan önce salkım biçiminde çiçek açar.
meyveleri dar ve uzun şerit şeklindedir.
Çok sert ve beyazımsı sarı açık renkli odunundan mobilya, fıçı, el aletleri, hokey sopası, vb. yapımında yararlanılır.
FISTIKÇAMI
PINUSPINEA
İğne yapraklar 8-20 cm. uzun, 2 mm. geniş, kenarları dişli, parlak açık yeşil renkli ve dik, ucu sivri, batıcı ve sarımsı renkli olup 4 yıl ömürlüdür. Genç sürgünler çıplak, önceleri yeşilimsi sonra kahve renklidir.
Erkek çiçekler silindirik, tabanı kahve renkli pullarla çevrili, dişi çiçek kozalakları genellikle tek veya karşılıklı dala oturmuş durumdadır.
Kozalaklar 10-15 cm. çapında, top biçimli, olgunlukta parlak koyu-kahve renklidir.
Yenilebilen yağlı tohumları önemli bir tali üründür.
GÖKNAR
ABIES
Yaprakları yassı, şeritsi, üst yüzü koyu yeşil, alt yüzü iki paralel beyaz çizgilidir.
Kozalaklar, dal üzerinde dik olarak oturur. Olgunlukta, kozalak pulları dökülür. Yalnız eksen kalır.

odunundan kağıt fabrikalarında selüloz elde edilir. İnşaatlarda kalıplık olarak kullanılır.
GÜRGEN
CARPINUS
Yumurta biçimindeki yapraklarının kenarları dişlidir.
Erkek çiçekler 4-5cm uzunluğunda, 4-7 mm çapında sarkık kurullar oluşturur ve önceleri açık yeşil, olgunlukta kahverengidir.
Dişi çiçekler sürgün ucu olarak, açık yeşil renkte, 2-4 cm boyunda ince sarkık kurullar oluşturur.
Yaklaşık 1 cm uzunluğunda, sivri uçlu ve sert kabuklu meyveleri, yaprağı andıran üç toplu bir meyve örtüsüyle kaplıdır.
Park
Bahçe
Yol (Alle) ağacı
Çit yapmak amacıyla kullanılır.
HUŞ
BETULA
Yumurta ya da üçgen biçimindeki yaprakları genellikle sivri uçlu ve kenarları dişlidir.
Huş ağacı, Nisan Mayıs aylarında sarımsı yeşil renkli çiçekler açar.

İyi bir mobilya ağacıdır. Oturma mobilyalarında, oymalı işlerde, müzik aletlerinde, kızak ve kayak, kontrplâk üretiminde, fıçı, makara mekik, ayakkabı kalıbı yapımında kullanılır. Masif, kaplama, bazen de kontraplak halinde satılır. Daha çok kalas halinde Satılır.
IHLAMUR
TILIA
Büyüklüğü 5-10 cm arasında değişen yaprakları genellikle yürek şeklinde ve çarpık, kenarları dişli ve uzun saplıdır.
Sarkık çiçek demetleri sarımsı bir renge ve karakteristik bir kokuya sahiptir. Çok geç açan bu çiçekler (Haziran-Temmuz) kurutularak çay gibi içilir.

Kontraplaklarda kaplama olarak, kontraplaklarda, kirpit üretiminde ayakkabı kalıplarında, Duralit üretiminde, modelcilikte ve oymacılık sanatlarında kullanılır.
En çok kalas halinde satılır.
KARAÇAM
PINUSNIGRA
iğne yapraklarının koyu yeşil rengi ile diğer çam türlerinden ayrılır.
Erkek çiçekler soluk sarı renkte, silindir şeklindedir. Dişi kozalaklar parlak açık sarı, esmer renkte simetriktir.

Ahşap malzemenin yapımında kullanılır. Ayrıca gövdesinden elde edilen reçine çeşitli sektörlerde kullanılır. Park ve bahçe düzenlemelerinde formu nedeniyle tercih edilir.
KAYIN
FAGUS
kenarları girintili, ince tüylü ve uçları sivri olan parlak yeşil yaprakları vardır. Bu ağaçlar kışın yapraklarını döken ağaç grupları içine girerler.
Sarımsı yeşil renkli, yuvarlak erkek çiçek kümeleri ince dallarda asılı olarak, dişi çiçek kümeleri ise aynı ağacın tüylü, kısa dallarında kümeler halinde bulunurlar.
Yumuşak dikenli, üç köşeli fındıksı görünümlü meyveleri ise sert kabukludur. Meyvelerin tohumu yağlıdır.
Mobilya, kontrplak, araba, parke, ayakkabı kalıbı, ambalaj sandığı, oyuncak, sandal ve fırın kürekleri, alet sapları, iş ve marangoz tezgahları, maden direği, yakacak odun gibi.
KAVAK
POPULUS
Yaprak ayasının kenarları tam, kaba veya ince dişlidir veya dilimli dişlidir. Yaprak sapları yandan basık, dört köşe veya silindiriktir.
Çiçekler yapraklanmadan önce açar.
Meyveleri iki karpelli kapsül biçimindedir.
kaplama ve kontörplak endüstrisinde değerlendirilmektedir. Kibrit yapımında kavak odunu kullanılmaktadır. Ayrıca tersimat masaları, ambalaj sandıkları, kuru maddeler için fıçılar ile sunta ve yonga-lif levhalarının yapımında kavak odunuları geniş ölçüde kullanılmaktadır.
KESTANE
CASTANEA
Yapraklar sarmal dizilmiş fakat bükük iki sıralı görünür. İkincil damarlar birbirine paralel uzanır. Yapraklar kalın kimi zaman sert, mızraksı, kenarı dişli ve kılçıksı yapıda olabilir.
Erkek çiçekler (kedicik) dik vaziyette, salkımlı; Dişi çiçekler erkek çiçeklerin yakınında oluşur. Nadiren tek tek bulunur.
Yeşil ve dikenli olan meyvenin dış kabuğunun içinde kahverengi kabuklu, yenebilen ve aslında birer tohum olan birkaç tane meyve bulunur. Bu meyvelere kestane denir.
ahşap bahçe işlerinde bu ağaçtan faydalanılmaktadır. İtalya'da fıçı yapımında kullanılmaktadır. Aydın ilinden ihraç edilen kestaneler çok kaliteli olup;Bursa ilimizde ve İzmir'in Ödemiş ilçesindeki Bozdağ dağda Kestane Şekeri adıyla bilinen bir tatlı çeşidi olarakta imal edilmektedir.
KIZILAĞAÇ
ALNUS



Masif, kontraplak ve kaplama halinde kullanılır. En yaygın kullanıldığı olan kontraplak üretimidir. Modelcilikte, takunya, oyuncak, sigara kutusu ve ambalaj yapımında, oymalı ve tornalı işlerde kullanılır. Kaplamasından, boyanacak mobilyaların üretiminde de faydalanılır.
KIZILÇAM
PINUS
YAPRAK İğne yapraklar10-16 cm uzunluğunda kalın sert ve koyu yeşil renktedir. Ancak yaprak rengi karaçama göre daha açık halep çamına göre ise daha koyudur.

KOZALAK Kozalak 6-11 cm boyunda, parlak açık kahverengi olup topaç biçimindedir. Çok kısa saplı kozalak sürgünlere dik oturur.
Kızılçam odunu kağıt endüstrisi bakımından elverişli özellikler taşımaktadır.
LADİN
PICEA
Yaprakları karşılıklı dizilmiştir. İğne yaprakları kısa, sivri uçlu ve kesitli dört köşedir.
Çiçekleri büyük, beyaz veya pembe renklidir.
Meyveleri kapsüldür.

İçeriğinde Ladan denilen zamk vardır.
İnşaat kerestesi ve mobilyacılıkta kullanılır. Odunundan kağıt fabrikalarında selüloz elde edilir.
MEŞE
QUERCUS
Yaprakları da formları gibi değişkenlik gösterebilir, loplu, dişli ya da düz kenarlıdır.

"Palamut" adı verilen silindirik meyveleri bir kadeh içinde yer alır. Bazı türlerinin palamudu büyük ve tırnaklı olur.
palamudun şırası sepcilikte ve boya sanayiinde kullanılır. hayvan yemi olarak değerlendirilir.
PORSUK
TAXUS
Yaprakları 2-4cm uzunluğunda 2-3mm eninde uca doğru sivrice, kenarları bütün, geriden iğne veya diken şeklinde, koyu yeşil renkli, parlak ve alt kısmı açık yeşil renkte ve iki sıra sağlı sollu dallara dizilmiştir.
Erkek çiçekleri yaprak diplerinden çıkar ve her birinin etra¬fında pul gibi kupa yaprakları vardır ve ortada 6-10 adet döllenme tozluğu bulunur. Her biri saplı bir kalkanı andırır. Dişi çiçeklerinin bardak şeklinde kupa yaprakları bir biri üzerine pul pul dizilmiş olup, bir bardağı andırır ve kırmızımsı esmer renktedir.
Taxus türünün meyvelerinde bulunan kimyasallar yüzünden park ve bahçelerden kullanılması sakıncalı bir türdür. Tohumunun çevresindeki kırmızımsı yumuşak kabuk bu kimyasalları içinde barındırır.
Porsuk ağacının yapraklarının damıtılması ile elde edilen Ekstrat Farmacolaji firmaları (ilaç fabrikaları) tarafından işlenir. kanser özelliklede Göğüs, Rahim, Yumurtalık ve akciğer kanserine kaşı kullanılır
SARIÇAM
PINUS
ince yapraklarının kısalığı ve mavimsi yeşil rengi ilk bakışta diğer çam türlerinden ayırt edilecek özellikleridir
Erkek çiçek, bir eksen üzerinde yer alan çok sayıdaki etaminlerden ibarettir. Dişi çiçekler bir eksen etrafında sarmal olarak dizilmiş bir çok pulların oluşturduğu kozalaklar halindedir. Dişi çiçekler erkek çiçeklerin aksine, tek bir çiçek değil, bir çok çiçekten meydana gelmiş bir kuruldur.

Sarıçam yapı malzemesi; kapı, pencere, tavan kaplaması olmak üzere mobilyacılık ve oymacılıkta kullanılır.
SEDİR
CEDRUS
Yapraklar uzun sürgünler üzerinde tek tek, seyrek ve dağınık olarak dizilirler. İğne yapraklar dökülmeden ağaç üzerinde 3-6 yıl kalırlar.
Bir evcikli çiçekler yalnız olarak terminal halde bulunurlar. Erkek çiçekler silindirik yapıda olup 5 cm uzunluğunda, sarı renkli ve kısa sürgün üzerinde dik dururlar. Dişi çiçekler daha küçüktür. 1-1,5 cm, yeşilimsi renkte olup döllenme ilkbaharda oluşmaktadır.

yapı işlerinde, marangozluk ve kaplamacılıkta, demiryolu traverslerinin yapımında yararlanılır.
SERVİ
CUPRESSUS
Yaprakları dallara sıkıca yapışmış küçük pul biçimindedir. Genç sürgünlerin üzerinde iğnemsi yapraklar da bulunur. Pulsu yaprakların taze yeşil rengi yaşlandıkça siyaha yakın bir ton alır.

Serviler tek evciklidirler. Erkek ve dişi çiçekler farklı dallarda bulunur. Erkek çiçekler uzunca silindirik ve küçüktür. Dişi çiçekler haç  şeklinde karşılıklı dizilmiş ve her birinde birçok tohum taslağı bulunan çok sayıda kozalak pullarından oluşur.

Servi eşsiz zerafeti ile cami mimarisinde, Serviler güzel görünümlerinin yanı sıra hoş kokulu odunlarından da yararlanılan değerli ağaçlardır. mobilyacılıkta ve inşaatçılıkta kullanılır.
SIĞLA
LIQUIDAMBAR
Yapraklar ince uzun saplı, 7 lobludur. Ayrıca bu lobların kenarları da keskin dişlidir.
Çiçekler küre şeklinde, üzerleri kırmızımsı çiçeklerle bezenmiştir. Çiçek olgunlaşınca dikenli kozalağa dönüşür. Üzerleri hafif tüylü olup meyve içinde dökülmeden kalırlar ve sertleşip odunsu bir yapı kazanırlar.
Meyve uzun bir sapın ucunda aşağıya doğru sarkık olarak durur. Olgunlaştıkları zaman sertleşir kapsüller açılır ve tohumlar dökülür.tohum kabuğu ince parlak ve serttir.
İlaç, kozmetik, peyzaj, bitki sıvısı, deri hastalıkları tedavisinde, parfüm endrüstrisinde kullanılır.








Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

YORUMLAR